Czy 1+1 zawsze równa się 2? Synergia w żywieniu niemowląt
Mleko matki to najlepszy pokarm dla niemowlęcia. Zawarte w nim składniki działają nie tylko pojedynczo, ale także współdziałają ze sobą na zasadzie synergii. Przykładem są oligosacharydy mleka kobiecego (HMO) i probiotyczne szczepy B.infantis. Efekt ten był podstawą do stworzenia nowej receptury NAN SUPREMEPRO 1, 2, 3 SYNERGITY, której korzystny wpływ na mikrobiotę jelitową niemowląt potwierdzono już w pierwszym badaniu klinicznym1.
Synergia w mleku kobiecym
Mleko kobiece to najlepszy pokarm dla niemowlęcia – dostarcza mu nie tylko substancji odżywczych, które pozwalają zdrowo rosnąć, ale także związków bioaktywnych, które wspierają odporność i rozwój. Wpływ, jaki pokarm naturalny ma na organizm dziecka to jednak znacznie więcej niż suma działania jego składników. Chociaż najwięcej wiemy o efektach wywieranych przez pojedyncze komponenty, bo to właśnie sprawdzamy zwykle w badaniach naukowych, kluczowe są wzajemne relacje pomiędzy poszczególnymi składowymi mleka mamy. Część z nich bowiem współpracuje ze sobą, dzięki czemu razem wspierają dziecko bardziej skutecznie niż każdy z nich mógłby to robić osobno.
W przypadku niektórych składników ważnych w żywieniu niemowląt możemy mówić o synergii, której przykładem jest współdziałanie oligosacharydów mleka kobiecego (HMO) i bakterii probiotycznych B.infantis. Stało się ono podstawą do stworzenia nowych, najbardziej zaawansowanych receptur preparatów do żywienia niemowląt i małych dzieci Nestlé należących do linii NAN SUPREMEPRO SYNERGITY: NAN® SUPREMEPRO 1, NAN® SUPREMEPRO 2 oraz NAN® SUPREMEPRO 3.
Oligosacharydy mleka kobiecego (HMO)
Głównymi składnikami stałymi mleka kobiecego są laktoza i tłuszcze, które jako substancje odżywcze odgrywają kluczową rolę we wspieraniu prawidłowego wzrostu dziecka. Pod względem ilościowym trzecim komponentem mleka mamy (zawartość 5-15 g/L) są oligosacharydy mleka kobiecego: human milk oligosaccharides – HMO. Człowiek nie posiada enzymów, które byłyby w stanie je strawić, dlatego nie pełnią one funkcji odżywczej, są jednak niezwykle ważne dla odporności i rozwoju niemowlęcia.
HMO dbają o zdrowie dziecka na kilka sposobów2:
- Działają prebiotycznie – sprzyjają rozwojowi w przewodzie pokarmowym niemowląt korzystnych bakterii, głównie z rodzaju Bifidobacterium, np. B.infantis. Drobnoustroje te metabolizują HMO i wytwarzają m.in. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) i inne substancje wywierające pozytywny wpływ na mikrobiotę jelitową.
- Działają antyadhezyjnie i przeciwdrobnoustrojowo – mogą zapobiegać przytwierdzaniu się patogenów do powierzchni układu pokarmowego, oddechowego i moczowego, zapobiegając w ten sposób zakażeniom wywołanym przez C.jejuni i hamując wzrost S.agalactiae.
- Mają bezpośredni wpływ na komórki nabłonka jelitowego – są w stanie modyfikować ekspresję genów i budowę powierzchni nabłonka jelita, utrudniając adhezję drobnoustrojów chorobotwórczych.
- Wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego – modulują profil cytokin wytwarzanych przez system immunologiczny dziecka, sprzyjając równowadze między limfocytami pomocniczymi Th1 i Th2. Zwiększają także aktywność komórek kluczowych w procesie eliminacji patogenów oraz wykazują działanie przeciwzapalne.
- Wpływają na rozwój mózgu – są w organizmie źródłem kwasu sjalowego, który bierze udział w rozwoju mózgu i funkcji poznawczych.
Jedynie niewielka część HMO spożytych przez dziecko zostaje jednak wchłonięta w stanie niezmienionym i dociera w takiej formie do układu krążenia. Większość oligosacharydów pochodzących z mleka mamy zostaje wydalona ze względu na brak w układzie pokarmowym odpowiednich enzymów trawiennych. Może się to zmienić, jeśli w jelicie dziecka obecne będą w odpowiedniej ilości drobnoustroje probiotyczne posiadające zdolność metabolizowania HMO, takie jak B.infantis3.
Mikrobiom niemowlęcia
Właściwy skład mikrobioty jelitowej dziecka ma kluczowe znaczenie dla jego prawidłowego rozwoju. Zdrowy mikrobiom stanowi barierę dla patogenów, wspiera dojrzewanie układu odpornościowego oraz rozwój mózgu i kości, ma też istotne znaczenie dla właściwego przebiegu procesów metabolicznych. W początkowym okresie życia w przewodzie pokarmowym niemowląt urodzonych drogami natury, które są karmione piersią, dominują bifidobakterie, szczególnie z rodzaju B.infantis. Mleko mamy wpływa na skład mikrobiomu dziecka, ale też dojrzewanie układu pokarmowego, w tym dojrzewanie śluzówki jelit. Kluczową rolę w regulacji tych procesów odgrywają oligosacharydy mleka kobiecego.3
Synergia, która ma znaczenie
Jeśli 2 składniki wpływają na siebie w sposób, który sprawia, że wzmacniają wzajemnie swoje działanie, mówimy o efekcie synergistycznym. Jak wspomniano wcześniej, HMO i bakterie obecne w przewodzie pokarmowym dziecka oddziałują na siebie dwukierunkowo – niektóre probiotyki pozwalają organizmowi dziecka skuteczniej wykorzystywać oligosacharydy, a te z kolei sprzyjają rozwojowi korzystnej mikrobioty typowej dla niemowląt – bifidobakterii (B.infantis, B.bifidum).
Bifidobakterie różnią się między sobą pod względem zdolności do metabolizowania HMO – wyjątkowo skuteczne są tu szczepy B.infantis, które, dzięki obecności zarówno odpowiednich enzymów jak i transporterów, są w stanie efektywniej przetwarzać większą liczbę oligosacharydów. Prawdopodobnie dlatego to one dominują w mikrobiocie jelita niemowląt aż do okresu rozszerzania diety, kiedy udział B.infantis zaczyna się zmniejszać równocześnie ze spadkiem ilości mleka kobiecego spożywanego przez dziecko. Niestety, w krajach uprzemysłowionych obserwuje się spadek populacji tych bakterii w przewodzie pokarmowym niemowląt, nawet tych karmionych piersią.3
NAN SUPREMEPRO 2 SYNERGITY
Nowe receptury preparatów z linii NAN SUPREMEPRO 2 SYNERGITY zaprojektowane zostały dla efektu synergii i bazują na zaawansowanych badaniach nad mlekiem kobiecym prowadzonych przez naukowców Nestlé od ponad 65 lat. Powstały, by wspierać odporność i prawidłowy rozwój niemowląt, także tych, które nie są już karmione mlekiem mamy. To zaawansowane kompozycje, które łączą w sobie największą ilość analogów HMO^ oraz 2 szczepy probiotyczne: B.infantis i B.lactis.4,5. Kompozycje zawierają składniki wspierające 6 kluczowych obszarów rozwoju i prawidłowego funkcjonowania organizmu dziecka: odporność, rozwój mózgu i wzroku, rozwój poznawczy, wzrost i metabolizm**.
Synergistyczny efekt unikalnego połączenia szczepu B.infantis i kompozycji 6 HMO zastosowanego w produktach z linii NAN SUPREMEPRO 2 SYNERGITY potwierdzono w badaniach przedklinicznych – razem pozwoliły na zwiększenie o 60% poziomu SCFA w porównaniu z samym kompleksem 6 HMO, promując w ten sposób składniki, bardziej korzystne dla środowiska jelitowego niż same oligosacharydy. W stosunku do zastosowania wyłącznie B.infantis oraz braku oligosacharydów i probiotyku różnice były jeszcze bardziej znaczące.6 W randomizowanym, kontrolowanym badaniu klinicznym przeprowadzonym metodą podwójnie ślepej próby od urodzenia do 15. miesiąca życia podawano niemowlętom produkty z linii NAN SUPREMEPRO 2 SYNERGITY, zawierające kompozycję 6 oligosacharydów o strukturze identycznej jak w mleku kobiecym^ oraz 2 probiotyki, w tym B.infantis. Efektem była poprawa profilu mikrobiomu jelitowego - już po 3 miesiącach w porównaniu do grupy kontrolnej populacja bifidobakterii zwiększyła się o 10,6% i o ponad połowę spadła względna liczebność C.difficile, będących czynnikiem ryzyka infekcji żołądkowo-jelitowych. Badanie potwierdziło również dobrą tolerancję oraz prawidłowy wzorzec wypróżnień, a także zdrowy, odpowiedni dla wieku wzorzec wzrostu, zbliżony do standardów WHO.1
Unikalna formuła NAN SUPREMEPRO 2 to wyjątkowe połączenie:
- 6 HMO SYNERGITY: Kompleks aż 6 oligosacharydów o strukturze identycznej jak te najliczniej występujące w mleku kobiecym^ i stanowiących 56% głównych HMO obecnych w pokarmie naturalnym: 2'-FL, DFL, LNT, 3'-SL, 6’-SL oraz 3-FL, który dodany został w ilości dostosowanej do wieku dziecka, odwzorowującej zmiany jego poziomu w mleku kobiecym wraz z postępem laktacji;
- DUALBIOTIK: 2 szczepy bifidobakterii - B.infantis LMG 11588 należący do rodzaju B.longum, jedna z głównych bakterii zasiedlających przewód pokarmowy niemowląt, która skuteczniej metabolizuje szerszy zakres HMO oraz B.lactis CNCM I-3446 o udowodnionym korzystnym wpływie na dojrzewanie jelit, adhezję patogenów i funkcje odpornościowe układu pokarmowego7 . W 1 porcji (200 ml) przez cały okres przechowywania zawarte jest łącznie min. 41 mln tych bakterii (4,1*10^7 CFU).
- GENTLE OPTIPRO: To technologia 2-stopniowej hydrolizy 100% białka serwatkowego opatentowana przez naukowców Nestle. Powstające dzięki niej częściowo hydrolizowane białko jest łatwiejsze do strawienia w porównaniu z pełnym białkiem, a jego niższy poziom zgodnie z hipotezą wczesnej podaży białka, może zbliżać wzorzec wzrastania do niemowląt karmionych piersią i zmniejszać w przyszłości ryzyko chorób metabolicznych.8,9,10,11,12
- Omega-3 i Omega-6: Kompozycja aż 4 niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych: DHA (kwasu dokozaheksaenowego)*, ważnego dla rozwoju wzroku***, ALA (kwasu alfa-linolenowego)*, kluczowego dla prawidłowego rozwoju mózgu, a także ARA (kwasu arachidonowego) i LA (kwasu linolowego)*;
- Witamin i składników mineralnych** ważnych dla odporności (cynk*, żelazo*, witamina A*, C* i D*), wzrostu i metabolizmu, czyli cynku* i witaminy B1*.
* Zawartość zgodnie z przepisami prawa
** NAN SUPREMEPRO 2 zawiera cynk*, kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz wzrostu, żelazo*, ważne dla rozwoju poznawczego, DHA* niezbędny do rozwoju wzroku**, ALA* potrzebny do prawidłowego rozwoju mózgu oraz witaminę B1*, która uczestniczy w metabolizmie węglowodanów.
*** Korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 100 mg DHA dziennie
^ Składnik nie pochodzi z mleka kobiecego
Bibliografia
- Picaud JC, et al. ACCEPTED FOR ORAL PRESENTATION Excellence in Pediatric Conference, Dec 2023.
- Triantis V., et al. Front Pediatr 2018;6:190.
- NNI, 2023: https://www.nestlenutrition-institute.org/slides/enhancing-benefits-hmo…
- Chichlowski M, et al. Nutrients 2020.
- Cheng J, et al. Front Nutr 2021.
- De Bruyn F, et al. Abstract presented at ESPGHAN 2023.
- Sadeghpour Heravi F, et al. Nutrients 2023;15:709.
- Data on file, Nestlé Infant Nutrition 2023.
- Clemens, et al. J M Coll Nutr2002.
- Koletzko B, et al. Adv Exp Med Biol 2005;569:69-79.
- Weber M, et al. Am J Clin Nutr 2014;99:1041-1051.
- Koletzko B, et al. Am J Clin Nutr 2009;89(6):1836-1845.